5 czerwca 2025 r. odbył się webinar informacyjny organizowany przez Hydrogen Europe poświęcony implementacji znowelizowanej dyrektywy RED III w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli Komisji Europejskiej, przemysłu oraz krajowych organizacji zaangażowanych w rozwój rynku wodoru i odnawialnych paliw niebiologicznego pochodzenia (RFNBO). Dolnośląska Dolina Wodorowa była uczestnikiem tego wydarzenia.
RED III i RFNBO – stan wdrożenia w Unii Europejskiej
Choć przepisy RED III obowiązują od połowy 2023 roku, wdrażanie przepisów dotyczących RFNBO pozostaje dużym wyzwaniem. Z 27 państw członkowskich UE jedynie Rumunia i Czechy dokonały pełnej transpozycji regulacji do prawa krajowego. Finlandia i Niemcy wdrożyły jedynie wybrane elementy – głównie te dotyczące sektora transportowego. Większość państw pozostaje w tyle, a pełna implementacja staje się krytyczna dla stabilności i przewidywalności rynku.
Wśród dobrych praktyk wskazano Francję, która określiła ścieżkę celów RFNBO aż do 2035 roku, a także Holandię i Finlandię, które wdrażają ambitne mandaty sektorowe. Szczególnie silnie rozwija się ścieżka rafineryjna, obecnie odpowiadająca za ok. 50% planowanych projektów wodorowych w UE.
Perspektywa KE: transport kluczem do transformacji
Komisja Europejska podkreśliła, że transport odpowiada za 1/4 emisji GHG w UE i 1/3 zużycia końcowego energii. RED III ustanawia cel 1% RFNBO w sektorze transportowym do 2030 roku, ale oferuje też elastyczność w sposobie jego realizacji. KE nie planuje obniżania ambicji, mimo trudności w implementacji. Funkcjonuje już mechanizm wsparcia wodorowego w ramach Hydrogen Bank. Komisja planuje też wspierać państwa członkowskie spotkaniami bilateralnymi, dokumentami Q&A i wytycznymi.
Przykłady ambitnych krajów: Finlandia i Holandia
Finlandia ustanowiła cel RFNBO na poziomie 4% w transporcie drogowym, przy jednoczesnym ograniczeniu udziału wodoru wykorzystywanego w rafineriach do maksymalnie 1%. Kraj wykorzystuje swoje atuty: tanią, czystą energię elektryczną, dostępność biogenicznego CO₂ oraz silną infrastrukturę przesyłową.
Holandia natomiast wyodrębniła cele sektorowe dla różnych rodzajów transportu: drogowego, śródlądowego i morskiego. Około 50% energii w sektorze transportu w tym kraju pochłania właśnie żegluga. Zawarto porozumienie z Belgią ws. koordynacji celów RFNBO dla sektora morskiego.
Głos przemysłu: BP i ścieżka rafineryjna
Przedstawiciele BP omówili trwające projekty zielonego wodoru w Hiszpanii (25 MW) i Niemczech (100 MW). Podkreślono, że 80–100% początkowego wykorzystania RFNBO w UE będzie odbywać się właśnie w rafineriach, przy minimalnym wpływie na ceny paliw konwencjonalnych. Zdaniem BP, uznanie 100% zielonego wodoru używanego w rafineriach za zgodne z RED III jest kluczowe dla stabilności rynku i przyspieszenia inwestycji.
Prognozy: zapotrzebowanie na wodór do 2030 r.
Z raportu Rocky Mountain Institute wynika, że do 2030 roku popyt na wodór w UE może wynieść:
-
2,2–2,8 mln ton rocznie w scenariuszu bazowym,
-
do 7 mln ton rocznie w scenariuszu przyspieszonej transformacji.
Największy wzrost zapotrzebowania przewidywany jest w sektorach lotniczym, morskim i hutnictwie stali.
Wodór w ujęciu globalnym: liderzy i strategie
Dyskusja podczas webinaru pokazała, że Unia Europejska pozostaje światowym pionierem regulacyjnym w dziedzinie wodoru, jednak inne potęgi gospodarcze, takie jak Stany Zjednoczone i Chiny, stosują odmienne – niekiedy bardziej skuteczne – strategie rozwoju tego sektora.
🇺🇸 Stany Zjednoczone – bodźce finansowe zamiast przymusu
USA przyjęły podejście „więcej marchewki, mniej kija”, stawiając na hojne zachęty finansowe, w tym ulgi podatkowe z ustawy Inflation Reduction Act (IRA), która przewiduje wsparcie nawet do 3 USD/kg zielonego wodoru. Brak sztywnych regulacji zastępują motywatory rynkowe, co przyspiesza komercjalizację i przyciąga inwestycje.
🇨🇳 Chiny – planowanie centralne i koncentracja w hubach
Chiny rozwijają sektor wodoru w oparciu o jasne mapy drogowe, integrację w klastrach przemysłowo-logistycznych oraz silne zaangażowanie państwowych koncernów. Kraj ten posiada już:
-
ponad 20 000 pojazdów napędzanych wodorem,
-
ponad 500 stacji tankowania H₂.
To podejście pozwala na szybkie skalowanie technologii i kontrolę nad całym łańcuchem wartości – od produkcji po końcowe zastosowanie.
🇪🇺 Europa – lider regulacyjny, ale złożony system
UE, mimo roli legislacyjnego lidera, mierzy się z wyzwaniami wynikającymi z:
-
skomplikowanej architektury przepisów (np. RFNBO, RED III, Certyfikaty),
-
niskiego poziomu transpozycji prawa przez państwa członkowskie,
-
braku stabilności i przewidywalności regulacyjnej, co utrudnia podejmowanie decyzji inwestycyjnych.
W porównaniu z USA i Chinami, Europa musi uspójnić i uprościć otoczenie regulacyjne, jeśli chce utrzymać konkurencyjność technologii wodorowych.
Podsumowanie
Uczestnicy zgodzili się, że najważniejsze dla rozwoju rynku RFNBO i wodoru są:
-
ambitne cele sięgające poza rok 2030,
-
przejrzystość regulacji RFNBO (szczególnie ścieżek ich zaliczania),
-
stabilność przepisów na co najmniej 10–15 lat,
-
jasne sygnały dla inwestorów – w tym karne koszty za niespełnienie celów niższe niż koszt produkcji H₂ plus premia inwestycyjna.
Polska, jako jeden z krajów, które nie dokonały jeszcze pełnej implementacji RED III, ma szansę wyciągnąć wnioski z doświadczeń innych państw. Ścieżka rafineryjna może być dobrym punktem wyjścia, ale docelowo kraj powinien zmierzać w stronę zwiększenia wykorzystania wodoru w lotnictwie, transporcie morskim i przemysłowym.
Dolnośląska Dolina Wodorowa aktywnie śledzi prace nad implementacją RED III oraz przygotowuje stanowiska w dialogu z regulatorami. Wspieramy naszych członków w zrozumieniu wymagań RFNBO, planowaniu inwestycji zgodnych z regulacjami unijnymi oraz budowaniu projektów opartych o zielony wodór.
📌 W nadchodzących tygodniach Hydrogen Europe zapowiedziało publikację dokumentu z wytycznymi implementacyjnymi RED III w transporcie oraz organizację konferencji wysokiego szczebla z udziałem pięciu komisarzy UE.
🟢 Zachęcamy do śledzenia naszych kanałów – będziemy na bieżąco informować o kluczowych zmianach legislacyjnych wpływających na rozwój gospodarki wodorowej.
📌 Zainteresowanych tematem odsyłamy również do pełnego nagrania z webinaru, które dostępne jest w portalu YouTube:
asd