8 maja 2025 roku przedstawiciele Dolnośląskiej Doliny Wodorowej wzięli udział w Dniu Informacyjnym LIFE, organizowanym przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Komisję Europejską. Wydarzenie to było okazją do poznania aktualnych priorytetów i instrumentów finansowych Unii Europejskiej w obszarze ochrony środowiska, klimatu i zrównoważonego rozwoju. Zapraszamy Państwa do lektury podsumowania spotkania.
Podczas wydarzenia szczególną uwagę poświęcono nowym zasadom aplikowania do programu LIFE w ramach perspektywy 2025, możliwościom współfinansowania projektów ze środków krajowych oraz roli partnerstw i międzynarodowej współpracy w skutecznym przygotowaniu wniosków. Spotkanie dostarczyło także cennych przykładów dobrych praktyk oraz narzędzi wspierających rozwój projektów z obszaru transformacji energetycznej i ekologicznej.
W serwisie YouTube dostępne jest pełne nagranie spotkania – załączamy je poniżej. Pod filmem natomiast znajdą Państwo prezentacje prelegentów oraz ich krótkie podsumowanie.
Materiały prezentowane podczas spotkania:
1. Prezentacja: „Program LIFE” – dr inż. Agnieszka Romanowicz (CINEA)
Pobierz prezentację: Program LIFE
Trzy główne przekazy:
- Program LIFE to najważniejsze narzędzie UE do finansowania projektów środowiskowych i klimatycznych, funkcjonujące od 1992 r., a obecnie w 6. edycji (2021–2027).
- Program składa się z czterech podprogramów: „Przyroda i bioróżnorodność”, „Gospodarka o obiegu zamkniętym i jakość życia”, „Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja” oraz „Przejście na czystą energię”.
- LIFE wspiera wdrażanie legislacji UE, promuje ekoinnowacje i pomaga państwom członkowskim w skuteczniejszym egzekwowaniu prawa.
Informacje o naborach: Tak, wspomniano o nadchodzącym naborze na 2025 r. w ramach wieloletniego programu MAWP 2025–2027.
Dobre/złe praktyki: Nie odniesiono się bezpośrednio do błędów ani dobrych praktyk aplikacyjnych.
Inne porady: Warto śledzić priorytety Komisji Europejskiej na lata 2024–2029, które obejmują m.in. Circular Economy Act, strategię wodną i działania na rzecz bioróżnorodności – będą one kształtować tematy przyszłych konkursów.
2. Prezentacja: „NFOŚiGW dla LIFE” – Andrzej Muter (NFOŚiGW)
Pobierz prezentację: NFOŚiGW dla LIFE
Trzy główne przekazy:
- Polska jest beneficjentem netto LIFE (2021–2023) – pozyskała więcej środków niż wniosła jako składka do budżetu UE.
- NFOŚiGW oferuje mechanizmy współfinansowania (dotacje, pożyczki, inkubator wniosków), uzupełniające wsparcie Komisji Europejskiej.
- Krajowy Punkt Kontaktowy LIFE prowadzi szeroką kampanię informacyjną i wsparcie merytoryczne dla wnioskodawców.
Informacje o naborach:
- Inkubator wniosków LIFE: nabór do końca 2027 r. (dotacje do 80 tys. zł na przygotowanie wniosku).
- LIFE: główny nabór 2025 (dla trzech podprogramów od 26.02 do 15.04.2025, dla CET do 16.05.2025).
- Planowany nabór na dotacje współfinansujące (czerwiec 2025).
Dobre/złe praktyki:
- Zasugerowano konsultowanie koncepcji z KPK i korzystanie z wzorcowych schematów wniosków.
- Należy unikać składania wniosków bez wcześniejszej analizy zgodności z podprogramem.
Inne porady: Zachęta do konsultacji z KPK LIFE, korzystania z webinariów i materiałów edukacyjnych, a także do odpowiedniego przygotowania konsorcjum i logicznej matrycy projektu.
3. Prezentacja: „Preferencyjne finansowanie w programach UE” – Marta Ulman (ZBP / KPK ds. instrumentów finansowych)
Pobierz prezentację: Preferencyjne finansowanie w programach UE
Trzy główne przekazy:
- UE oferuje szeroki wachlarz instrumentów zwrotnych i kapitałowych wspierających transformację ekologiczną (kredyty, leasing, venture capital).
- Program InvestEU to główny instrument finansowy 2021–2027 – planuje zmobilizować 372 mld EUR inwestycji, z czego co najmniej 30% na klimat.
- Polska aktywnie korzysta z InvestEU – do końca 2024 r. podpisano 97 umów, zaangażowano 15 mld zł.
Informacje o naborach: Nie podano konkretnych terminów naborów, lecz omówiono działające instrumenty i ścieżki dostępu przez krajowych pośredników finansowych.
Dobre/złe praktyki: Nie wskazano, natomiast zaakcentowano znaczenie korzystania z gwarancji UE przez pośredników i instytucje finansowe.
Inne porady: Zachęta do współpracy z instytucjami finansowymi uczestniczącymi w InvestEU i konsultacji z KPK w celu dobrania najlepszego instrumentu dla projektu.
4. Prezentacja: „Program Horyzont Europa” – Barbara Podlaska (NCBR)
Pobierz prezentację: Program Horyzont Europa
Trzy główne przekazy:
- Horyzont Europa wspiera badania i innowacje – TRL dla projektów RIA to 3–5, a dla IA – 6–8.
- Nabór 2025 w Klastrze 6 (żywność, środowisko, biogospodarka) obejmuje 82 tematy, budżet ~955 mln EUR.
- Wnioski powinny być składane przez minimum trzy podmioty z trzech różnych krajów (UE lub stowarzyszonych).
Informacje o naborach: Tak – szczegółowo przedstawiono call 2025 (otwarcie: 6.05.2025; zamknięcie: 4/16/17/24.09.2025).
Dobre/złe praktyki: Podkreślono wagę tworzenia dobrego konsorcjum, weryfikacji PIC partnerów i dopasowania TRL do typu projektu.
Inne porady: Zachęta do udziału w wydarzeniach brokerskich (np. 27 maja 2025 w Warszawie), korzystania z portalu F&T, konsultacji z KPK i znajomości dokumentacji konkursowej.
5. Prezentacja: „URBACT IV – Sieci Transferu” – Alicja Vargas Tetmajer (UM Gdańsk)
Pobierz prezentację: URBACT IV – Sieci Transferu
Trzy główne przekazy:
- URBACT wspiera wymianę dobrych praktyk miejskich, angażując miasta w sieci planowania, transferu i transferu innowacji.
- Przykłady polskich miast (Gdańsk, Koszalin, Lublin, Bielsko-Biała) pokazują skalowalność i elastyczność projektów.
- Finansowanie: refundacja do 80% dla regionów słabiej rozwiniętych, budżet programu 79 mln EUR.
Informacje o naborach: Tak – nabór dobrych praktyk URBACT trwał od 15 kwietnia do 30 czerwca 2024 r.
Dobre/złe praktyki: Zalecano adaptację, a nie kopiowanie dobrych praktyk – każdy projekt powinien być dostosowany do lokalnych warunków.
Inne porady: Podkreślono wartość aktywnego uczestnictwa w europejskich sieciach i inwestycji w społeczne aspekty rewitalizacji.
6. Prezentacja: „Partnerstwa w projektach LIFE” – Karolina Wądołowska (NFOŚiGW)
Pobierz prezentację: Partnerstwa w projektach LIFE
Trzy główne przekazy:
- Partnerstwa są kluczowe dla skuteczności projektów LIFE, a KE oczekuje aktywnej współpracy międzynarodowej.
- Istnieje wiele narzędzi do poszukiwania partnerów (portal Funding & Tenders, spotkania brokerskie, bazy LIFE).
- Warto korzystać z pomocy KPK LIFE w doborze partnerów i ocenie pomysłu.
Informacje o naborach: Nie wskazano konkretnych dat, ale mówiono o nadchodzących naborach w 2025 r.
Dobre/złe praktyki: Zalecano rejestrację i publikację ofert partnerstwa na portalu EU Funding & Tenders przed ogłoszeniem naboru.
Inne porady: Korzystanie z baz projektów LIFE, platform networkingowych oraz indywidualnych konsultacji z KPK w celu usprawnienia przygotowania konsorcjum.
Udział w Dniu Informacyjnym LIFE 2025 utwierdził nas w przekonaniu, że dobrze przygotowane i strategicznie zakotwiczone projekty środowiskowe – szczególnie te oparte na współpracy regionalnej i ponadnarodowej – mają realną szansę na uzyskanie dofinansowania ze środków unijnych. Dolnośląska Dolina Wodorowa planuje aktywne wykorzystanie zdobytej wiedzy w procesie przygotowania przyszłych wniosków do programu LIFE, w tym projektów dotyczących magazynowania energii, transformacji przemysłowej oraz adaptacji do zmian klimatu. Zachęcamy wszystkich naszych członków oraz partnerów do współpracy w tworzeniu ambitnych, zrównoważonych i innowacyjnych projektów, które będą odpowiadały na wspólne wyzwania środowiskowe i energetyczne.