W dniach 26–28 maja 2025 roku przedstawiciele Dolnośląskiej Doliny Wodorowej – Radosław Żydok i Szymon Płoński, obaj wiceprezesi Stowarzyszenia – uczestniczyli w stacjonarnym spotkaniu konsorcjum projektu BalticSeaH2, które odbyło się w Tallinnie, stolicy Estonii. Była to ważna okazja do wymiany wiedzy, weryfikacji postępów w pracach poszczególnych grup roboczych oraz budowy wspólnej wizji dla gospodarki wodorowej regionu Morza Bałtyckiego.
Dzień 1 – Seminarium wizji i wizyta studyjna w kompleksie Utilitas Väo (26 maja 2025)
Pierwszy dzień spotkania konsorcjum miał charakter otwarty i koncentrował się na strategicznej wizji rozwoju gospodarki wodorowej w regionie Morza Bałtyckiego. Wydarzenie odbyło się w Ratuszu Miasta Tallinna i zgromadziło przedstawicieli administracji publicznej, przemysłu, nauki i partnerów projektu BalticSeaH2.
Seminarium otworzył Minister Energii i Środowiska Estonii, Andres Sutt, który podkreślił znaczenie współpracy regionalnej dla transformacji energetycznej oraz rolę Estonii jako kraju aktywnie wspierającego innowacje w sektorze czystej energii, w tym wodoru.
W programie znalazły się prezentacje strategiczne:
-
„Vision for Finnish Hydrogen Economy” – Essi Laitinen, VTT
-
„Estonian Hydrogen Landscape” – Sven Parkel, Estonian Hydrogen Cluster
Szczególną uwagę poświęcono prezentacji kluczowych projektów infrastrukturalnych w Estonii, takich jak:
-
Projekt Väo Hydrogen – wspólna inicjatywa firm Utilitas i Stargate Hydrogen, mająca na celu budowę pierwszej dużej instalacji do produkcji wodoru w Tallinnie.
-
Rozbudowa infrastruktury stacji tankowania wodoru, w tym nowej stacji zlokalizowanej w pobliżu kompleksu Väo.
-
Prace nad wykorzystaniem lokalnych odnawialnych źródeł energii (OZE) do produkcji zielonego wodoru.
Wizyta studyjna – Kompleks Väo
Po zakończeniu części seminaryjnej uczestnicy udali się na wizytę studyjną do kompleksu energetycznego Utilitas Väo – największego systemu ciepłowniczego w Tallinnie i jednego z kluczowych węzłów energetycznych w Estonii.
Kompleks składa się z nowoczesnej elektrociepłowni opalanej biomasą, systemu kogeneracyjnego oraz instalacji do odzysku ciepła odpadowego. Zakład ten stanowi centralny punkt miejskiej sieci ciepłowniczej, zasilającej znaczną część stolicy Estonii.
Szczególnym punktem wizyty była prezentacja nowej inwestycji realizowanej wspólnie przez Utilitas i Stargate Hydrogen – instalacji do produkcji zielonego wodoru. Projekt znajduje się na końcowym etapie realizacji, a jego uruchomienie planowane jest na drugą połowę 2025 roku. Wyprodukowany wodór ma być dostępny bezpośrednio na pobliskiej stacji tankowania, która została zaprojektowana z myślą o obsłudze pojazdów transportu publicznego i flot komercyjnych.
Inwestycja ta jest istotnym krokiem w kierunku dekarbonizacji estońskiego sektora transportu oraz integracji wodoru z istniejącą infrastrukturą energetyczną.
Dni 2–3 – Sesje robocze, wizje wdrożeniowe i Walne Zebranie Konsorcjum (27–28 maja 2025)
Po otwierającym seminarium i wizycie studyjnej w kompleksie Utilitas Väo, kolejne dwa dni spotkania BalticSeaH2 miały charakter ściśle roboczy. Odbyły się one w historycznym centrum Tallinna, w salach konferencyjnych Õpetajate Maja, i zgromadziły reprezentantów wszystkich 40 partnerów projektu.
Dzień 2 (27 maja)
Spotkanie rozpoczęto przeglądem postępów w ramach Work Package 1 (Zarządzanie) i Work Package 8 (Komunikacja i upowszechnianie rezultatów). W dalszej części dnia przedstawiono:
-
Krajowe strategie wodorowe i uwarunkowania legislacyjne w Estonii, Łotwie i Litwie.
-
Mapę wdrożeń wodorowych BalticSeaH2 (Use Case Map), przedstawiającą rozmieszczenie przypadków użycia wodoru: produkcji, magazynowania, transportu, wykorzystania w przemyśle i energetyce. Zaznaczono również planowaną platformę wymiany wodoru „H₂ Pool”.
Ważnym punktem programu był warsztat Work Package 2 – Social Acceptance & Awareness, prowadzony przez VTT. Omówiono wyzwania związane z akceptacją społeczną wodoru i jego pochodnych, a także konieczność intensyfikacji działań edukacyjnych.
Po południu zaprezentowano plan implementacji doliny wodorowej BalticSeaH2 do 2030 roku. Przedstawiono konkretne projekty:
-
uruchomioną instalację 20 MW w Harjavalta (3 tys. ton H₂/rok),
-
projekt 3H2 spółki Helen (3 MW), który uzyskał decyzję inwestycyjną w 2024 roku (FID) i wejdzie w fazę budowy w maju 2025,
-
planowane instalacje 40 MW (Joensuu, FID 2025) i 80 MW (Naantali, FEED),
-
szacowaną produkcję ~60 000 ton zielonego wodoru rocznie do 2030 roku, z zastosowaniem w transporcie, przemyśle, żegludze, energetyce i magazynowaniu.
Zwrócono też uwagę na problemy z transpozycją dyrektywy RED III do prawa krajowego. Jak wskazano na zaprezentowanej mapie, na moment przekroczenia terminu transpozycji (maj 2025), tylko Finlandia, Dania i Czechy w pełni wdrożyły zapisy RED III do krajowego porządku prawnego. Polska pozostawała w grupie państw na wczesnym etapie konsultacji.
Dzień 3 (28 maja)
Trzeci dzień poświęcono pracom w ramach Work Package 5, 6 i 7:
-
WP5 – Modelowanie i planowanie systemowe: zaprezentowano zaawansowany model energetyczny (opracowany przez Aalto University), uwzględniający przepływy energii, wodoru i jego pochodnych (np. zielonego amoniaku, e-paliw) oraz powiązania sektorowe – ciepło, CO₂, para, woda. Model integruje regulacje emisyjne z decyzjami inwestycyjnymi i prognozami popytu.
-
WP6 – Motywacje rynkowe i mechanizmy inwestycyjne: analizowano dostępne instrumenty wsparcia (np. IPCEI, Innovation Fund, CfD) oraz zachowania uczestników rynku.
-
WP7 – Tworzenie wspólnej wizji i foresightu: dyskutowano o wspólnych celach do roku 2040 i planowaniu kolejnych wizyt studyjnych oraz demonstratorów technologii.
Na zakończenie odbyło się Walne Zebranie Konsorcjum, podczas którego podsumowano dotychczasowe działania i zatwierdzono dalszy harmonogram.
Dolny Śląsk gospodarzem kolejnego spotkania?
Podczas Walnego Zebrania wstępnie ustalono, że kolejne spotkanie stacjonarne konsorcjum BalticSeaH2 odbędzie się w 2026 roku na Dolnym Śląsku, a jego organizatorem i gospodarzem będzie Stowarzyszenie Dolnośląska Dolina Wodorowa.
Choć decyzja ta wymaga jeszcze formalnego zatwierdzenia przez Komisję Europejską i Clean Hydrogen Partnership, już teraz traktujemy ją jako duży sukces wizerunkowy DDW i wyraz uznania dla roli Polski w europejskiej transformacji energetycznej. To także sygnał, że nasze zaangażowanie i profesjonalizm w działaniach projektowych są zauważane i doceniane na poziomie międzynarodowym.
Do zobaczenia za rok!
